We brengen de unieke eigenheid van Zonnestraal weer tot leven. Het rijke verleden, de cultuurhistorie, de sociale geschiedenis, het landschap en de natuur reiken als vanzelf de bouwstenen aan voor een nieuw gedeeld verhaal waar mensen zich weer mee kunnen verbinden. In het Toekomstplan geven we aan hoe het landgoed weer kan toegroeien naar een herkenbare identiteit.
Natuurlandgoed Zonnestraal is een historische eenheid tussen landschap, routes, bebouwing, gebruik en eigendom. Samen geven ze het landgoed een geheel eigen identiteit. Meerdere periodes drukten een belangrijke stempel op het geheel. Om te beginnen uiteraard de ontstaansgeschiedenis van het landschap in de IJstijd en de eerste sporen van bewoning en gebruik van het gebied in de prehistorie. Ook de geometrische bosverkaveling uit de periode van de houtproductie en de statige lanen en bosjuwelen uit de periode waarin ook de Pampahoeve werd gebouwd zijn nog te herkennen. Meer recent zijn het bijzondere sanatorium dat Zonnestraal omvormde tot een genezende omgeving en de bunkerwoningen die in de Tweede Wereldoorlog werden toegevoegd.
Een aantal van deze elementen zijn nog goed zichtbaar en deels zelfs gerestaureerd of hersteld, zoals de Pampahoeve. Ook het voormalige sanatorium van de architecten Jan Duiker en Bernard Bijvoet verkeert in goede conditie. Nu is de omgeving aan de beurt. Die heeft geleden onder:
- Verkoop en fragmentatie van delen van het landgoed.
- Gebrek aan aandacht en continuïteit in het landschapsbeheer.
- Een wirwar van paden waardoor het nergens echt rustig is.
- Steeds meer verharding voor gemotoriseerd verkeer.
- Lukraak gesitueerde bebouwing in het hart van het gebied.